Bij NUOVO Scholen staat het creëren van kansen voor verschillende leerlingen centraal. Carmen Huisman, MT-lid en geeft leiding aan haar team bij Ithaka, begeleidt dagelijks internationale nieuwkomers die hun weg zoeken in een volledig nieuwe omgeving. Onder haar leiding bouwt de school aan meer dan alleen een leeromgeving; het is een veilige haven waar tieners, met vaak bewogen achtergronden, zich kunnen ontwikkelen.
Van Nederlands docent naar teamleider
Carmen werkt sinds 2014 bij NUOVO Scholen. ‘Ik ben begonnen als docent Nederlands en ben daarna schoolopleider geweest. Later heb ik de overstap gemaakt naar teamleider,’ vertelt ze. Met haar achtergrond als communicatietrainer en procesbegeleider brengt ze waardevolle ervaring met zich mee.
‘De keuze voor deze functie was heel bewust. Ik kan mensen meenemen in een visie en hen echt enthousiasmeren. Ik krijg energie van het vertalen van beleid naar concrete acties op de werkvloer. We streven naar inspirerend onderwijs, waarin elke medewerker optimaal kan bijdragen vanuit zijn of haar unieke kracht.’
Ithaka: hier komt de wereld samen
Ithaka neemt een bijzondere positie in binnen NUOVO. ‘Wij vangen leerlingen op die soms pas enkele weken in Nederland zijn,’ legt Carmen uit. "Het zijn jongeren tussen de 12 en 18 jaar die niet alleen een nieuwe taal moeten leren, maar vaak ook een traumatisch verleden met zich meedragen.’
Als Internationale Schakelklas (ISK) vervult Ithaka een cruciale brugfunctie. ‘We bereiden leerlingen voor op alle onderwijsniveaus – van praktijkonderwijs tot HBO,’ vertelt Carmen trots. ‘Met ongeveer 74 nationaliteiten is Ithaka geen metafoor voor diversiteit – het ís de wereld in het klein.’
Ongekende groei in turbulente tijden
De ontwikkeling die Ithaka heeft doorgemaakt is indrukwekkend. ‘Drie jaar geleden hadden we ongeveer 300 leerlingen, nu zijn dat er 1.050,’ schetst Carmen. ‘Elke maand starten we een nieuwe klas op, terwijl andere klassen soms plotseling krimpen omdat leerlingen naar een andere locatie zoals een COA of AZC moeten verhuizen.’
Deze voortdurende verandering vraagt om aanpassingsvermogen. ‘Onze omgeving is onvoorspelbaar. We hebben een team nodig dat niet alleen flexibel kan inspringen, maar dat ook met overtuiging doet. Wat ons drijft is de toewijding om, ondanks alle uitdagingen, kwalitatief hoogwaardig onderwijs te blijven bieden.’
Veiligheid als fundament voor ontwikkeling
Het pedagogisch handelen vormt het kloppend hart van Ithaka. ‘Voordat je überhaupt aan didactiek kunt denken, moet er een basis van veiligheid zijn,’ benadrukt Carmen. ‘Veel van onze leerlingen hebben oorlog meegemaakt en dragen die trauma’s elke dag met zich mee. Die fundamentele veiligheid, de oprechte verbinding, het gevoel écht gezien te worden, is essentieel voor hun ontwikkeling.’
De school overstijgt het traditionele taalonderwijs door diep te investeren in burgerschap. ‘We integreren theater, kunst en film in ons programma. Door contextrijk leren buiten de schoolmuren brengen we leerlingen in betekenisvol contact met de Nederlandse cultuur. Zonder dat ze hun eigen identiteit hoeven op te geven. Die balans is cruciaal.’
Gedeeld leiderschap en collectieve verantwoordelijkheid
Carmen's leiderschapsfilosofie is geworteld in vertrouwen. ‘We investeren substantieel in koersdagen, gemiddeld één keer per twee maanden. Dan komt het volledige docententeam samen rond thema's die we gezamenlijk hebben geïdentificeerd als prioriteit.’ Deze koersdagen zijn relevant omdat we zo korte lijntjes houden met elkaar, hierdoor weten we wat er speelt en wat de behoefte is om samen te zorgen voor nog beter onderwijs.
Het team werkt met een ambitieplan. ‘Ik werk nauw samen met twee voorzitters die het ambitieplan bewaken. We voeren continu het gesprek met het team: liggen we op koers, wat hebben we nodig, waar liggen de behoeften? Dit is geen top-down benadering, maar een gezamenlijke verantwoordelijkheid.’
Lessen uit de praktijk
De meest waardevolle les uit Carmen's ervaring is even eenvoudig als diepgaand: ‘Het draait altijd om authentiek contact en oprechte verbinding. Je kunt alle theoretische kennis hebben of prachtige oplossingen bedenken, maar zonder de synergie tussen verschillende betrokkenen bereik je niets. Het valt of staat met die menselijke verbinding.’
Ze illustreert dit met een treffend voorbeeld: ‘Wanneer er een conflict ontstaat tussen leerlingen, gaat het zelden om het incident zelf. Vaak spelen diepere thema's zoals geloofsovertuigingen of culturele verschillen. In zulke situaties ben ik afhankelijk van mijn pedagogische collega’s voor culturele vertaling, en van het vertrouwen van ouders en voogden dat we samen tot een oplossing komen.’
Paradox van succesvol leiderschap: jezelf overbodig maken
Carmen's toekomstambitie weerspiegelt haar visie op leiderschap: ‘Mijn ultieme doel is om teams zo autonoom mogelijk te laten functioneren. Eigenlijk streef ik ernaar om mijn eigen functie overbodig te maken – dat zou betekenen dat ik werkelijk geslaagd ben.’
Ze gelooft onvoorwaardelijk in de intrinsieke capaciteiten van haar team. ‘Mijn rol zie ik in het inspireren, motiveren en ondersteunen, waarbij ik zoveel mogelijk verantwoordelijkheid bij de professionals zelf leg. Deze aanpak stelt ons in staat om flexibel in te spelen op de uiteenlopende behoeften van onze leerlingen – behoeften die we vooraf niet kunnen voorspellen door de unieke achtergrond van elke jongere die bij ons binnenkomt.’